Trường Cao đẳng Bách Khoa Sài Gòn (BKC), là trường đào tạo nhân lực cử nhân nghề chất lương cao ngành công nghệ kỹ thuật điện-điện tử.
-
Giới thiệu chung về ngành
Ngành Kỹ thuật Điện – Điện tử là một trong những ngành kỹ thuật nền tảng, đóng vai trò quan trọng trong hầu hết mọi lĩnh vực của đời sống và sản xuất hiện đại. Đây là ngành học nghiên cứu và ứng dụng các vấn đề liên quan đến điện, điện tử và các thiết bị, hệ thống sử dụng điện từ cấp độ vi mô đến vĩ mô. Ngành này bao gồm nhiều lĩnh vực nhỏ như hệ thống điện, điện tử công nghiệp, điều khiển tự động, viễn thông, robot, năng lượng tái tạo, và thiết bị y tế.
Trong thời đại công nghiệp hóa – hiện đại hóa, đặc biệt là cuộc Cách mạng Công nghiệp 4.0, vai trò của ngành Kỹ thuật Điện – Điện tử càng trở nên thiết yếu. Các hệ thống sản xuất thông minh, nhà máy tự động hóa, xe điện, lưới điện thông minh hay thiết bị IoT đều dựa trên nền tảng kỹ thuật điện – điện tử. Do đó, ngành này luôn duy trì được sức hút mạnh mẽ đối với học sinh, sinh viên và được các doanh nghiệp săn đón.
-
Phân ngành và chuyên ngành
Theo thầy Trọng giảng viên Trường Cao đẳng Bách Khoa Sài Gòn (BKC)Ngành Kỹ thuật Điện – Điện tử rất rộng và được chia thành nhiều chuyên ngành cụ thể:
- Hệ thống điện: nghiên cứu truyền tải, phân phối và sử dụng điện năng trong các hệ thống điện lưới.
- Điện tử công nghiệp: tập trung vào các thiết bị và hệ thống điện tử phục vụ sản xuất như PLC, biến tần, cảm biến, điều khiển động cơ…
- Tự động hóa và điều khiển: nghiên cứu các hệ thống tự động điều khiển bằng máy tính, vi điều khiển, SCADA, robot công nghiệp.
- Viễn thông: liên quan đến truyền dẫn thông tin, tín hiệu số, mạng không dây, hệ thống truyền hình, thông tin vệ tinh.
- Điện tử y sinh: áp dụng kỹ thuật điện – điện tử trong chế tạo và vận hành thiết bị y tế như máy đo tim, MRI, thiết bị hỗ trợ phẫu thuật.
- Điện tử nano và vi mạch: chuyên sâu về chế tạo chip, mạch tích hợp, cảm biến và linh kiện điện tử nhỏ gọn.
Tùy theo định hướng đào tạo của từng trường , tên gọi và nội dung từng chuyên ngành có thể khác nhau, nhưng nhìn chung đều xoay quanh ứng dụng và phát triển công nghệ điện – điện tử hiện đại.
-
Vai trò và ứng dụng trong đời sống
Ngành Kỹ thuật Điện – Điện tử có mặt khắp nơi trong cuộc sống hiện đại. Một số ứng dụng nổi bật có thể kể đến:
- Hệ thống điện quốc gia: từ các nhà máy nhiệt điện, thủy điện, điện gió, mặt trời… đến lưới điện truyền tải và phân phối.
- Tòa nhà thông minh: hệ thống chiếu sáng, camera, điều hòa, an ninh, thang máy đều sử dụng các thiết bị điện – điện tử.
- Ô tô và giao thông thông minh: xe điện, cảm biến, radar, điều khiển động cơ, hệ thống an toàn đều dựa trên nền tảng kỹ thuật điện – điện tử.
- Sản xuất công nghiệp: robot công nghiệp, dây chuyền tự động, hệ thống SCADA, điều khiển PLC giúp tăng năng suất và độ chính xác.
- Thiết bị gia dụng và tiêu dùng: từ tivi, tủ lạnh, máy giặt, lò vi sóng đến smartphone đều sử dụng vi mạch điện tử.
- Y tế: máy chụp X-quang, siêu âm, máy điện tim, thiết bị trợ thính là thành quả của ngành điện tử y sinh.
- Quốc phòng: radar, hệ thống điều khiển vũ khí, truyền tin quân sự đều cần đến kỹ thuật điện tử tiên tiến.
Nhờ tính ứng dụng rộng rãi, ngành kỹ thuật điện – điện tử luôn có vị trí then chốt trong phát triển kinh tế, quốc phòng và nâng cao chất lượng cuộc sống.
-
Chương trình đào tạo
Sinh viên Trường Cao đẳng Bách Khoa Sài Gòn theo học ngành Kỹ thuật Điện – Điện tử sẽ được trang bị kiến thức cơ bản và chuyên sâu về điện học, mạch điện, điện tử, hệ thống điều khiển, lập trình nhúng, truyền thông, vi mạch, kỹ thuật số, và các phần mềm chuyên ngành.
Một số môn học tiêu biểu:
- Mạch điện, mạch điện tử
- Kỹ thuật đo lường và cảm biến
- Kỹ thuật vi xử lý và vi điều khiển
- Hệ thống điều khiển tự động
- Lý thuyết mạch số, tín hiệu và hệ thống
- Mạng truyền thông công nghiệp
- Thiết kế hệ thống nhúng
- Điện tử công suất và điều khiển động cơ
- Thiết kế vi mạch (VLSI, FPGA)
- An toàn điện và hệ thống điện
Ngoài ra, sinh viên còn được học thực hành, làm đồ án, tham gia các dự án nghiên cứu – chế tạo sản phẩm thực tế, thực tập tại doanh nghiệp hoặc trung tâm nghiên cứu.
-
Kỹ năng cần thiết
Để thành công trong ngành Kỹ thuật Điện – Điện tử, sinh viên và kỹ sư cần có các kỹ năng sau:
- Tư duy logic và phân tích kỹ thuật tốt: để hiểu rõ các hiện tượng vật lý và nguyên lý hoạt động của thiết bị.
- Kiến thức nền tảng vững chắc về toán học, vật lý: đặc biệt là điện từ học, mạch điện, điều khiển học.
- Kỹ năng thực hành và lập trình: như lập trình C/C++, Python, sử dụng MATLAB, LabVIEW, Altium Designer, Proteus, AutoCAD Electrical…
- Khả năng làm việc nhóm và giao tiếp: vì nhiều dự án kỹ thuật mang tính liên ngành.
- Tư duy đổi mới và sáng tạo: để thiết kế giải pháp công nghệ mới, cải tiến hệ thống cũ.
- Tinh thần học hỏi và cập nhật công nghệ: vì lĩnh vực điện – điện tử phát triển rất nhanh, với nhiều công nghệ mới như AI, IoT, 5G, tự động hóa…
-
Cơ hội nghề nghiệp
Ngành Kỹ thuật Điện – Điện tử mở ra nhiều cơ hội việc làm phong phú tại các lĩnh vực khác nhau:
Trong nước:
- Các tập đoàn công nghiệp: Samsung, LG, Intel, Panasonic, Canon, ABB, Bosch, Siemens…
- Các công ty sản xuất điện tử, thiết bị gia dụng, thiết bị y tế.
- Các doanh nghiệp sản xuất và lắp đặt hệ thống điện – điện tử trong nhà máy, khu công nghiệp.
- Các đơn vị thiết kế, tư vấn, thi công hệ thống điện công trình, điện dân dụng.
- Các công ty năng lượng: EVN, SolarBK, PECC, các doanh nghiệp điện gió – điện mặt trời.
- Các công ty phần mềm nhúng, IoT, tự động hóa, AI, viễn thông.
- Các viện nghiên cứu, trung tâm R&D về công nghệ cao.
- Làm giảng viên, kỹ thuật viên, hoặc tiếp tục học cao học.
Nước ngoài:
- Làm việc cho các công ty đa quốc gia hoặc xuất khẩu lao động kỹ sư sang các nước như Nhật Bản, Hàn Quốc, Đức, Canada với mức thu nhập hấp dẫn.
Tỷ lệ sinh viên có việc làm sau tốt nghiệp trong ngành này luôn cao, đặc biệt nếu có tay nghề tốt, kinh nghiệm thực tập và ngoại ngữ.
-
Thách thức và xu hướng phát triển
Ngành Kỹ thuật Điện – Điện tử tuy nhiều tiềm năng nhưng cũng đòi hỏi sự kiên trì, nỗ lực học tập vì kiến thức khá rộng và sâu. Các xu hướng công nghệ hiện đại cũng đặt ra yêu cầu mới:
- Cách mạng công nghiệp 4.0: yêu cầu kỹ sư điện tử cần hiểu thêm về AI, Big Data, mạng kết nối vạn vật (IoT).
- Phát triển năng lượng tái tạo: yêu cầu chuyển đổi tư duy thiết kế hệ thống điện, tích hợp lưu trữ năng lượng, quản lý lưới điện thông minh.
- Thiết bị thông minh: cần kỹ năng lập trình, thiết kế phần cứng – phần mềm tích hợp, điều khiển từ xa.
- Tự động hóa và robot: yêu cầu kỹ năng điều khiển, lập trình nhúng, cảm biến, thị giác máy.
Để thích nghi với những thay đổi này, sinh viên và kỹ sư cần chủ động học tập suốt đời, tham gia các khóa đào tạo chuyên sâu, cập nhật công nghệ mới.
Ngành Kỹ thuật Điện – Điện tử là một ngành kỹ thuật thiết yếu, có phạm vi ứng dụng rộng lớn, mang đến nhiều cơ hội nghề nghiệp ổn định và có thu nhập tốt. Với sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ và nhu cầu hiện đại hóa, ngành này sẽ tiếp tục giữ vai trò chủ chốt trong tương lai. Đối với những ai yêu thích công nghệ, đam mê khám phá, và có tư duy kỹ thuật, thì đây là một lựa chọn nghề nghiệp sáng suốt và đầy tiềm năng.